Boeren overtreden de wet: welke straffen staan daarop?

We zetten wat voorbeelden op een rij, gevolgd door wat het wetboek van strafrecht daarover zegt.

Het bekendste beeld van de boerenprotesten tegen de stikstofmaatregelen is misschien wel dat van trekkers die op de snelweg rijden. Trekkers mogen niet op de snelweg. Hier staat een boete van 410 euro op. Het is namelijk niet toegestaan om op de snelweg langzamer dan 60 kilometer per uur te rijden. Een landbouwvoertuig mag maximaal 40 kilometer per uur.

Mag je expres stilstaan op de snelweg om de rijbaan te blokkeren of om afval te dumpen? Nee. Volgens artikel 162 van het Wetboek van Strafrecht kan voor het opzettelijk versperren van de rijbaan zelfs een celstraf van maximaal negen jaar opleveren. Of een geldboete van de vijfde categorie, dat is maximaal 76.000 euro.

Bij de protesten werd woensdag mest en afval, waaronder asbest, op de snelweg gedumpt. Ook dit mag natuurlijk niet.

Ten eerste omdat het zeer gevaarlijke situaties voor andere weggebruikers veroorzaakt waarmee artikel 5 van de Wegenverkeerswet wordt overtreden. Daarop staat een maximale celstraf van zes maanden en een geldboete van de derde categorie. Dit is maximaal 8.700 euro en staat nog los van een straf die opgelegd zou kunnen worden als er slachtoffers vallen door de blokkades.

Verder is het niet toegestaan om stoffen als mest of asbest te dumpen. Het illegaal dumpen van asbest is een milieudelict waarvoor ook een gevangenisstraf opgelegd kan worden.

Tot slot werden medewerkers van aannemersbedrijven die de rotzooi kwamen opruimen bedreigd. De straffen voor de bedreiging lopen uiteen. Wat meespeelt is of de dader voor het eerst in de fout (first offender) gaat of al eerder veroordeeld is voor bedreiging. Ook de de wijze waarop gedreigd wordt speelt mee: gebeurt dat alleen met woorden of met een (vuur)wapen?

Op een mondelinge bedreiging door iemand die niet eerder in de fout gegaan is staat bijvoorbeeld een geldboete van 250 euro. Wordt er daarbij ook een steekwapen getoond, dan kan dat een taakstraf van zestig uur opleveren.

Maar er zijn ook nog omstandigheden die strafverzwarend kunnen zijn. Bijvoorbeeld het bedreigen van een ambtenaar, of als de bedreiging 'grote maatschappelijke impact of exceptionele gevolgen' heeft. Het bedreigen van de mensen die de snelweg weer vrij proberen te maken zou hier natuurlijk ook kunnen vallen. Het is op dit moment niet duidelijk of de bedreigingen door boeren worden gedaan, of door boeren-sympathisanten.

Zie ook: